نقش تغذيه در سلامت چشم

هرآنچه که براي سلامتي بدن شما مفيد است . به همان مقدار بر بينايي اثر گذار است.
مکمل هايي که بر روي بينايي مؤثر هستند عبارتند از :

ويتامين A يا بتاکاروتن
 

ويتامين A آنتي اکسيداني است که با خنثي کردن راديکال هاي آزاد مانع اثر مخرب آنها بر سلول هاي بدن مي شود .اين ويتامين محلول در چربي است و به عملکرد درست محلول در چربي است وبه عملکرد درست مغز ،سلامتي چشم و پوست کمک مي کند.
ويتامين A براي ديد در شب ، در معرض قرار گرفتن در برابر حرارت ، نور چشمک زن مهتابي و صفحه ي تلويزيون و کامپيوتر مصرف مي شود .
آنتي اکسيدان موجود در ويتامين A خطر ابتلا به بعضي ازبيماري هاي چشم مانند کاتاراکت ،شب کوري در دژنراسيون ماکولا را کاهش مي دهد.کمبود ويتامين A مي تواند باعث خشکي چشم ، زخم هاي قرنيه و تورم پلک ها شود.ويتامين A در ساختمان آناتومي قرنيه و شبکيه وجود دارد.
منابع غذايي سرشار از ويتامين A هويج ، بروکلي ، گياهان برگ سبز ،اسفناج ، فلفل سبز ، کلم ، کدو ، فلفل دلمه يي قرمز ،جگر ، سيب زميني شيرين ،روغن کبد ماهي ، کره ،پرتقال ،انبه و طالبي است .نيکوتين موجود در سيگار و همچنين الکل باعث از بين رفتن ويتامين A مي شود.پس افراد سيگاري والکلي بايد ويتامين A بيشتري دريافت کنند. ميزان لازم ويتامين A براي بدن در مردان بالاتر از يازده سال RE 1000 (Retinal eyuivalent) در زنان بالاتر از يازده سال 800RE است.
ـ مصرف ويتامين A در مقادير بالا مي تواند مسموميت ايجاد کند ، که علايم آن عبارتند از : سردرد ،سرگيجه ، تاري ديد ، درد مفاصل ، خشکي لب ها و پوست و ريزش زياد مو.

ـ روي
 

روي به جذب ويتامين A کمک مي کند. مطالعات نشان مي دهد که روي ، چشم را در برابر دژنراسيون ماکولا و شبکوري محافظت مي کند. منابع سرشار از روي ، گوشت ، جگر ، غلات سبوس دار ، محصولات سويا ، لوبياي خشک ، تخم مرغ ، پنير ، حبوبات و سبزيجات سبز تيره و زرد تيره است .

ـ ويتامين هاي گروه ب
 

ويتامين هاي اين گروه در ساختمان آناتومي ماکولا و کونژ وجود دارند.
ـ ويتامين ويتامين B1 يا تيامين : اين ويتامين علاوه برافزايش عملکرد مغز مي تواند نقش محافظت کننده بر روي ماهيچه هاي چشم داشته باشد .مواد غذايي داراي تيامين مخمر آبجو. غلات غني شده و غلات سبوس دار است.
ويتامين B2 ياريبوفلاوين : اين ويتامين حساسيت چشم نسبت به نور را تنظيم مي کند و همچنين درانتشار مواد مغذي به عدسي موثر است .کمبود اين ويتامين باعث حساسيت بيش از حد به نور ،خستگي و سوزش چشم مي شود و در هنگام مهتاب چشم ها به درستي نمي بيند.
در بيماري کاتاراکت (آب مرواريد) کمبود ويتامين B2 مشاهده مي شود .از نشانه هاي کمبود ويتامين B2 اسکولاريزاسيون قرنيه است.
ـ مواد غذايي داراي اين ويتامين بروکلي ، اسفناج ،قارچ ،گياهان برگ سبز ،جوانه ي گندم ، غلات ، و آسپاراگوس است.
ويتامين B12 يا سيانوکوبالامين : کمبود ويتامين B12 دربيماران مبتلا به آب مرواريد و آب سياه (گلوکوم) ديده مي شود.
ويتامين هاي گروه ب علاوه بر مواد غذايي ذکر شده ، در گوشت ، تخم مرغ و مغزجات نيز يافت مي شود.

 

ـ ويتامين C
 

وجود ويتامين C براي گردش خون در چشم لازم است . همچنين در ساختمان عدسي مقدار زيادي ويتامين C وجود دارد و اين ويتامين در عملکرد لنز مؤثر است.همچنين مقدار کافي اين ويتامين خطر ابتلا به کاتاراکت را کم مي کند و با کاهش فشار چشم مانع گلوکرم مي شود . براي مؤثر واقع شدن ويتامين C وجود اسيد اسکوربيک و بيوفلاونوئيدها لازم است . ميزان نياز به ويتامين ث شصت ميلي گرم در روز است . منابع غذايي سرشار از ويتامين C فلفل دلمه يي قرمز و سبز ، گوجه ، کلم ، کلم بروکلي ، توت فرنگي ، هندوانه ، پرتقال ، طالبي ، گريپ فروت ، انبه و تمشک است.
استعمال دخانيات و الکل ويتامين C را از بين مي برد و افراد سيگاري و الکلي و مبتلايان ديابتي يابد مقادير بيشتري و يتامين C مصرف کنند. گرما و نور نيز سبب کاهش ويتامين C موجود در مواد غذايي مي شود.

ـ ويتامين E
 

ويتامين E در پيشگيري از کاتاراکت و دژنراسيون ماکولا نقش دارد . مقدار ويتامين E مورد نياز در مردان بالاتر از يازده سال ده ميلي گرم و در زنان بالاتر از يازده سال هشت ميلي گرم است . بهترين منبع ويتامين E آجيل (مانند :بادام بادام زميني ،فندوق ، تخمه ي آفتابگردان)است . از بين ميوه ها انبه داراي ويتامين E است. دريافت کافي ويتامين A ،ويتامين C و ويتامين E خطر آب مرواريد و دژنراسيون ماکولا را کاهش مي دهد.

ـ کلسيم
 

کلسيم در ساختمان اسکلرا وجود دارد . زماني که مقدار کلسيم در چشم به اندازه ي کافي باشد مردمک به شکل طبيعي در مي آيد . سطح بالاي کلسيم ، مايع درون چشم را دهيدره مي کند ، مردمک کوچکتر مي شود و باعث تشديد گلوکرم وتخريب شبکيه مي شود. مقدار کلسيم در چشم در افرادي که نزديک بين هستند کم است.

ـ اسيدهاي چرب ضروري
 

اسيدهاي چرب ضروري بخصوص امگا3 و 6 در تکامل بينايي نوزادان نقش دارد و کمبود طولاني مدت اين مواد سبب کاهش ديد ،تخريب شبکيه و ماکولا مي شود . بهترين منبع امگا 3 ماهي است و مصرف دوبار در هفته توصيه مي شود. روغن دانه ي کتان نيز براي درمان خشکي چشم مفيد است.

کروميوم
 

در عملکرد ماهيچه هاي سيلياري نقش دارد.

سلنيوم
 

کمبود سلنيوم مي تواند باعث دژنراسيون ماکولا شود.

لونئين و زيگزانتين
 

اين دو ماده همراه با يکديگر در سبزيجات و ميوه جات يافت مي شود و در کاهش ريسک ابتلا به کاتاراکت مؤثراست .سبزيجات برگ سبز به ويژه اسفناج ،کلم ،ذرت و ميوه هاي نارنجي رنگ داراي لونئين و زيگزانتين هستند.
به منظور مراقبت از چشم هاي خود توصيه هاي تغذيه يي زير را دنبال کنيد.
1 ـ شيوه ي زندگي خود را طوري تغيير دهيد که فعال باشيد .
2 ـ مکمل هاي تغذيه يي لازم را مصرف کنيد تا مطمئن شويد ريز مغذي هاي مورد نياز چشم تأمين شده است .
3 ـ رژيم غذايي متناسب شامل پنجاه تا شصت درصد کربوهيدرات پيچيده ، بيست تا 25 درصد پروتئين و بيست تا 25 درصد چربي (عمدتاً چربي هاي غير اشباع مانند امگا3) است.
4 ـ گوشت هاي چرب و محصولات لبني پرچرب را به مقدار کم مصرف کنيد و از خوردن غذاهاي آماده و اسنک خودداري کنيد ،زيرا اين غذاها داراي چربي اشباع شده هستند.
5 ـ نوشابه ، شيريني و ديگر غذاهايي را که مقدار زيادي قند تصفيه شده دارند ، مصرف نکنيد.
6 ـ رژيم غذايي را با انواع ويتامين ها غني کنيد تا مطمئن شويد مواد لازم براي بينايي جذب بدن مي شود. پس براي داشتن چشمي سالم بايد تغذيه يي مناسب داشته باشيد.
منبع:نشريه 7 روز زندگي ،شماره 91
/ج